Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου 2017

Η εποχή της σύγχυσης

του john antono


από το Techie Chan


μέρος 1ο: 

η ευγενής τύφλωση της υπεροψίας


Ένα από τα πολύ βασικά μοτίβα του σημερινού μας κόσμου είναι η φαντασίωση πως εμείς είμαστε οι φωτισμένοι μέσα σε μια θάλασσα άγνοιας· είναι η σιγουριά της νεωτερικότητας που νόμιζε πως είχε πιάσει τον πάπα από τ’ αρχίδια. Μια σιγουριά που ξεκινούσε από τα αριστερά και κατέληγε στα δεξιά του πολιτικού φάσματος και εκφραζόταν συχνά μέσω της θρησκείας της προόδου. Της μεταφυσικής πεποίθησης δηλαδή πως κάθε αύριο είναι πάντα καλύτερο από κάθε χθες.

Το ξεχείλωμα των φωτισμένων.
Παρότι η νεοτερικότητα έχει δεχθεί πολλά πλήγματα στην ιστορική της πορεία, παραμένει η κυρίαρχη αφήγηση του κόσμου μας, συγκρατούμενη με όλο και περισσότερα (και εμφανή) λαστιχάκια· λαστιχάκια που δεν προσφέρουν καμιά ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση σε κανέναν ειλικρινή παρατηρητή.
Την ίδια στιγμή η έγραμματη εκπαίδευση όλο και μεγαλύτερων κομματιών του πληθυσμού από τα τέλη του 19ου αιώνα, εξέθεσε τις κοινωνίες μας όλο και περισσότερο στην κεντρική αυτή αφήγηση· κι οι μορφωμένες ελιτ ένιωθαν πως έχαναν τη θέση τους στον κόσμο. Η αντίδραση σε αυτή την εκπαίδευση των μαζών, ήταν το κίνημα του μοντερνισμού στην τέχνη. Οι ελίτ προσπάθησαν να γίνουν πιο κρυπτικές, πιο δυσνόητες, παρά το γεγονός ότι όλοι μιλάγαμε θεωρητικά την ίδια γλώσσα.
Δεν πρόκειται για κανένα μοναδικό φαινόμενο. Στην ύστερη ρωμαϊκή αρχαιότητα, όταν η κοινή ελληνική είχε γίνει η γλώσσα ολόκληρης της αυτοκρατορίας, υπήρξε ένα αντίστοιχο κίνημα που άρχισε να γράφει ξανά στην αττική διάλεκτο. Μια νεκρή διάλεκτος ξανάγινε της μόδας 600 χρόνια αργότερα, ακριβώς επειδή ο λαουτζίκος δεν μπορούσε να την καταλάβει. Και πρόκειται για μια μάλλον διαχρονική συνήθεια, καθώς όλοι είχαμε συμμαθητές που εκθείαζαν κάποιο συγκρότημα μόνο όσο αυτό παρέμενε άγνωστο.
Στα οικονομικά το αντίστοιχο κίνημα ξεκίνησε ο κέυνς, φτιάχνοντας την ξεχωριστή κατηγορία των μακρο-οικονομικών που σε αντίθεση με τα μικρο-οικονομικά οι κοινοί θνητοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν. Μια ιδέα που έκλεψε προφανώς από τη φυσική την εποχή που η κβαντομηχανική έκανε τα πρώτα της βήματα· διότι και η κβαντομηχανική ήταν ένα κομμάτι της φυσικής που δεν ήταν έτοιμοι να δεχθούν, όχι μόνο οι κοινοί θνητοί, αλλά ούτε ο ίδιος ο αϊνστάιν.
Και πάλι όμως, αυτή η αποστροφή της ελίτ από την πλέμπα δεν ήταν κάτι καινούργιο. Η ιδέα μιας μικρής φωτισμένης μειονότητα μέσα σε μια θάλασσα βαρβάρων ήταν λίγο πολύ το ψωμοτύρι όλων των ιμπεριαλιστών που ξεχύθηκαν να κατακτήσουν εκπολιτίσουν τη γη. The white mans burden. Ήταν η ιδέα που κυριαρχούσε ακόμα και απέναντι στις ίδιες τις αδαείς μάζες που μιλούσαν την ίδια γλώσσα και είχαν το ίδιο χρώμα με εσένα κατά τη διάρκεια του γιακοβίνικου τρόμου.
Αυτό που είναι ελαφρά καινούργιο σε όλη αυτή την ιστορία είναι ένα μικρό τουίστ. Η ιδέα αυτή εξαπλώθηκε σε πολύ πιο πλατιά στρώματα κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα· σιγά σιγά η φωτισμένη μειονότητα περικλείει όλο και περισσότερους. Όταν η άυαν ραντ, με περίσσιο ντραμακουνισμό, χύνει γράφοντας για το πως η φωτισμένη μειονότητα θα εγκαταλείψει τα εγκόσμια, βυθίζοντας τον κόσμο στην ανομία και την καταστροφή, έχει ήδη κάνει ένα μεγάλο νοητό άλμα σε σχέση με την εξίσου μεγάλη ντράμα κούιν λουί που νόμιζε πως προσωπικά μαζί του (άντε και μερικούς από την αυλή του), θα τελειώσει και ο κόσμος.
Καταλαβαίνω πως το να κάνουμε πλάκα στις βρεφικές φαντασιώσεις μεγαλείου μερικών περίεργων, δεν είναι ακριβώς κάτι που θα μας κάνει σοφότερους. Εκτός κι αν ο κόσμος μας συγκροτείται πια από τέτοιες φαντασιώσεις.

Ο δημόσιος λόγος της βρεφικής φαντασίωσης μεγαλείου.
Σε περίπτωση που δεν πιάσατε ήδη την ειρωνεία, αυτή η φαντασίωση μεγαλείου είναι ενδημική όλο του νεοτερικού λόγου και όχι μόνο. Κάθε αποκαλυπτικός λόγος προσφέρει μια γνώση αποκλειστικά στους πιστούς του που οι υπόλοιποι δεν έχουν ακόμα ανακαλύψει. Μπορούμε να το ονομάσουμε και bug της αποκαλυπτικής παράδοσης των αβρααμικών θρησκειών. Η παλαιά διαθήκη είναι γεμάτη από τέτοιες ντράμα κούινς που “ο θεός τους είπε να κάψουν την πόλη τους” (λωτ), ή να φτιάξουν μια μεγάλη σχεδία γιατί ο θεός τους είπε ότι θα πνίξει τον κόσμο.
Ήδη μπορώ να σκεφτώ ότι το ένα τρίτο από εσάς που με διαβάζετε θα σκέφτεται πως όλα αυτά είναι κατάλοιπα του παλιού κόσμου που τι να κάνουμε έχουν παραμείνει και στον καινούργιο· κι ότι αν καταφέρουμε να τα εξαλείψουμε, θα έρθει η ειρήνη επί γης και ο σοσιαλισμός. Είναι σαν το παλιό αστείο του Αινστάιν για την παγκόσμια σταθερά της βλακείας. Το οποίο είναι υπέροχο αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι οι περισσότεροι που το χρησιμοποιούν βγάζουν τον εαυτό τους απ’ έξω και θεωρούν πως το αστείο αφορά κάποιους άλλους 🙂
Ζούμε μέσα σ’ έναν κόσμο όπου η ονείρωξη της άυαν ράντ και του λουί αποτελούν γενικό κανόνα της αυτο-εικόνας των ανθρώπων. Το θέμα το έχω ξαναπιάσει μαζί τα τα ζόμπι, αλλά φυσικά αυτό αποτελεί μόνο μια μικρή έκφανση του φαινομένου. Όπως και με την θρησκεία της προόδου, η ιδέα διαπερνά σχεδόν τα πάντα, ακόμα κι αυτά που δεν περιμένουμε. Δύο από τις βασικές δυστοπικές παρουσιάσεις της σημερινής κοινωνίας στη μαζική κουλτούρα, το matrix και το v for vendetta, παρότι μας λένε ότι ο κόσμος που ζούμε είναι χάλια και πρέπει να διαλυθεί, διατηρούν ακέραιη την φαντασίωση ότι αυτή η γνώση αφορά μια μικρή μερίδα ανθρώπων. Κι εσύ που έχεις πάρει το σωστό χάπι, μπορείς να δεις την πραγματικότητα.
Πρόκειται για ένα τόσο κλασικό ρητορικό ή αν θέλετε λογοτεχνικό τέχνασμα που κανείς δεν του δίνει σημασία. Όχι μόνο γιατί είναι τόσο κλασικό, αλλά και γιατί είναι αποδεκτό από εμάς τους ίδιους. Φυσικά και ανήκουμε σε αυτή τη μικρή ελιτ των φωτισμένων που έχουν καταλάβει την πραγματική πραγματικότητα. Από τα πιο τελειωμένα φιλελέδια, μέχρι τους πιο αγνούς κουμουνιστές 🙂

Το παράδοξο της θάλασσας των βαρβάρων
Το αστείο του αινστάιν περί της απεραντότητας της ανθρώπινης βλακείας, αφήνει -από άποψη φυσικής πάντα- ένα περιθώριο να βγάλουμε την ουρά μας απέξω. Η βλακεία είναι απέραντη, αλλά μπορούν πάντα να υπάρξουν μερικοί θύλακες όπου η εντροπία είναι αρνητική. Στο τέλος θα κερδίσει βέβαια, αλλά για τα επόμενα 3-4δις χρόνια είμαστε εξασφαλισμένοι.
Δυστυχώς το ίδιο δεν ισχύει για την παιδική φαντασίωση μεγαλείου που ορίζει τον κόσμο μας. Ο Λουί και ο Νόε θα μπορούσαν βάσιμα να ερίσουν πως μετά από αυτούς υπάρχει μόνο χάος και πως αυτοί είναι οι μόνοι ήλιοι που αντιστέκονται σε ένα σύμπαν άγνοιας και βαρβαρότητας. Η θέση τους στον κόσμο ήταν ανδιαμφισβήτητα κάπως μοναδική. Αλλά όταν αυτή η πεποίθηση είναι τόσο διαδεδομένη που αφορά τα περισσότερα κομμάτια του πληθυσμού, καταλαβαίνουμε όλοι ότι υπάρχει ένα πρακτικό πρόβλημα.
Αν εμείς στο διαμερισματάκι μας φαντασιωνόμαστε πως είμαστε οι φανοί της γνώσης και όλοι οι άλλοι είναι κάτι μεταξύ white trash και rednecks, τότε τι είναι αυτό που μας κάνει τόσο ξεχωριστούς. Πρόκειται για ένα λογικό αδιέξοδο που, για να προσποιείσαι ότι δεν υπάρχει, χρειάζεται μεγάλη αυταπάρνηση. Με λίγα λόγια ξοδεύουμε πολύ ενέργεια για να κρατήσουμε αυτή την εμφανώς παράλογη φαντασίωση και αυτή η ενέργεια είναι που συμβάλει στην τύφλωσή μας.

Mother’s little helper και οι βαθμοί της γνώσης
Αρωγοί σε αυτή την ομολογουμένως δύσκολη θέση που βρισκόμαστε είναι όλος ο κόσμος εν χορώ. Όχι μόνο διότι αυτή είναι η στρατηγική επιλογή τους, αλλά διότι και οι ίδιοι είναι μαγεμένοι από την ίδια αφήγηση (αλλιώς δεν θα ήταν κυρίαρχη, έτσι δεν είναι?). Τα ΜΜΕ που ποτέ δεν πιστεύουμε, αλλά πάντα μας επηρεάζουν γιατί χτίζουν τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο. Το μάρκετινγκ που μόνο να πουλήσει θέλει και γνωρίζει πως πουλάει περισσότερο αυτός που ακολουθεί την ίδια γραμμή· να χαϊδεύει τη φαντασίωση πως με το νέο smartphone θα “έχεις τον κόσμο στα χέρια σου”. Κι αν όχι όλο τον κόσμο, τουλάχιστον ένα ringtone θα μπορείς να το αλλάξεις.
Πολλά έχουν γραφτεί για το echo chamber, τους αλγόριθμους του facebook κλπ κλπ κλπ, αλλά για να είμαι ειλικρινής νομίζω ότι υπερβάλουμε λίγο. Διότι δεν υπάρχει πιο ισχυρό κίνητρο από εμάς τους ίδιους που δεν αντέχουμε να μην φαντασιωνόμαστε ότι ελέγχουμε τα πάντα. Με διαφορετικούς βαθμούς ο καθένας, κι αυτό είναι μέρος του παιχνιδιού: ο χάκερ που έβαλε το τάδε λειτουργικό στο smartphone του, νιώθει σαφώς ανώτερος από τους υπόλοιπους κοινούς θνητούς που μοιράζονται τα εμαίλ τους και τις πιο κρυφές τους σκέψεις με τη google και την facebook· ο δημοσιογράφος που έχει διαβάσει ένα non-paper και γνωρίζει ότι το ελικόπτερο στα ήμια το έριξαν οι τούρκοι, επιβεβαιώνει και αυτός τη φαντασίωσή του πως πράγματι γνωρίζει περισσότερα· ακόμα και ο μπάρμαν που είδε ένα ξεχασμένο βράδυ τον τάδε πολιτικό να φεύγει από το μπάρ του χουφτώνοντας τον κώλο ενός τεκνού 8 χρόνια πριν αυτός γίνει πρωθυπουργός.
Δεν υπάρχει για εμένα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των βαθμών γνώσης, από το παρανοϊκό εξάμηνο πριν την κωλοτούμπα του σύριζα. Μιλούσα με τόσους συριζαίους και όλοι έδειχναν να νομίζουν ότι ξέρουν την πραγματική πραγματικότητα, την ίδια στιγμή που αυτές οι “πραγματικότητες” συγκρούονταν μεταξύ τους. Όλη αυτή η αυταπάτη δεν θα μπορούσε να είναι δυνατή αν δεν υπήρχε εγκλωβισμένη σε όλους η κυρίαρχη φαντασίωση πως οι ίδιοι (άντε και οι φίλοι τους) κατέχουν μια γνώση ανώτερη από των υπολοίπων ανθρώπων (ακόμα και των συντρόφων τους).
Στο σύριζα μια τέτοια παρανοϊκή κατάσταση, βγαλμένη από μυθιστόρημα του φίλιπ κ.ντίκ, ήταν εξαιρετικά εύκολο να στεριώσει καθώς τα μέλη του ήταν εκπαιδευμένα εδώ και χρόνια να βλέπουν τον κόσμο έτσι. Ως οι γνώστες και οι φορείς ενός μυστικού που ο υπόλοιπος κόσμος δεν έχει μάθει ακόμα. Αλλά ας μην γελιόμαστε, το ίδιο ισχύει παντού και η κρίση το κάνει εντυπωσιακά εμφανές.
Το αν επιλέγουμε να το δούμε ή όχι, αν κάνουμε τον κόπο δηλαδή να ξύσουμε λίγο κάτω από την επιφάνεια, κρίνεται από την προσωπική μας περιέργεια, αλλά συνολικά κρίνεται από τον βαθμό κοινωνικής συναίνεσης που ισχύει στην κοινωνική ομάδα που ανήκουμε.

Οι γερμανικές εκλογές και το τρισκατάρατο AfD…
…δεν είναι παρά ένα υπέροχο και βολικό πασατέμπο. Μια μικρή αλλαγή στο εξίσου βαρετό αλλά εξίσου κοινωνικά αποδεκτό διαχρονικό ζήτημα του σημερινού καιρού. Είναι τόσο αστείος και άτσαλος ο βαθμός που πέφτουν όλοι από τα σύννεφα, που πρέπει να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου συνέχεια πως η κοινωνική συναίνεση στη γερμανία είναι τόσο μεγάλη που οι περισσότεροι άνθρωποι πράγματι στεναχωριούνται που τα “άκρα” σήκωσαν κεφάλι. Όπως στην ελλάδα πράγματι αναρωτιούνταν που έχουμε φτάσει, όταν ο βουλγαράκης αποκάλυπτε πως οι αμερικάνοι παρακολουθούσαν ακόμα και το κινητό του πρωθυπουργού (χριστέ και παναγιά).
Όταν θα βγει η μέρκελ να αναγγείλει τη μάχη κατά του “λαϊκισμού” για να ηγηθεί ενός ευρύ κυβερνητικού συνασπισμού κατά του καταραμμένου όφι, είμαι σίγουρος πως αρκετός κόσμος θα ξεφυσήξει με ανακούφιση. Μπορεί οι ίδιοι να μην μπορούν παρά να αλλάξουν το ringtone του smartphone τους, αλλά ελπίζουν τουλάχιστον αυτή η παράνοια που ζούμε να καταλαγιάσει λιγάκι. Άλλωστε όσο πιο μεγάλη η κοινωνική συναίνεση, τόσο
πιο εύκολο να πέσει κάποιος από τα σύννεφα (και να συνεχίσει τη ζωή του με την όποια προτεινόμενη “λύση”)

…και η κυρίαρχη αδυναμία
Προσέξατε όμως πως παρότι φαντασιωνόμαστε πως είμαστε παντοδύναμοι, όλοι δημόσια μιλάνε για την πλήρη αδυναμία τους? Η αμυντική τακτική του σύριζα για την πετρελαιοκηλίδα, ήταν πως κάτι ιδιωτικές εταιρίες δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους και τι μπορεί να κάνει ο υπουργός? Να πάει να τη μαζέψει με τα χέρια του?
Όταν η ελλάδα καιγόταν, έφταιγε ο στρατηγός άνεμος (ή αυτοί οι αναρχικοί). Όταν οι αμερικάνοι υπέκλεπταν τους πάντες, χρειάστηκε να εφευρεθεί το απόλυτο αμυντικό όπλο. Ήταν τόσο αθώος ο πρωθυπουργός, που υπέκλεπταν και το κινητό του ίδιου. Και για να μη νομίζετε πως αυτά συμβαίνουν μόνο στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλιάς: ποιά νομίζεται πως ήταν η γερμανική απάντηση όταν αποκαλύφθηκε πως οι αμερικάνοι υποκλέπτουν τους πάντες με τη βοήθεια της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών? Πως υπέκλεπταν και την ίδια τη μέρκελ, πράγμα που την μετατρέπει από πρωθυπουργό θύτη, σε ανίσχυρο θύμα. Τι να κάνει η κακομοίρα που καθόταν στο παράθυρό της και έβλεπε μιλούνια προσφύγων να έρχονται να της χτυπάνε την πόρτα? Να τους αφήσει να πεινάσουν? Να βάλει συρματοπλέγματα όπως έκανε αυτός ο άξεστος ακροδεξιός ούγγρος? Ή να στείλει τα ΜΑΤ να τους τσακίσουν όπως έκανε αυτός ο κομουνιστής τσίπρας?
Πόσες φορές ακούσαμε για την αδυναμία του ομπάμα να κλείσει το γκουαντάναμο, να σταματήσει την ISIS, να ψηφίσει ένα δημόσιο σύστημα υγείας και μια άλλη ατελείωτη λίστα από υποσχέσεις που πολύ θα ήθελε, αλλά… Την ίδια στιγμή δεν είχε καμία δυσκολία να τυπώσει 4τρις και να τα προσφέρει στους πλούσιους, και να μετατρέψει σε failed state μισή ντουζίνα χώρες. Πως γίνεται αυτός ο παλιάτσος -που λέει πάντα ωραία αστεία- να είναι τόσο ισχυρός και τόσο αδύναμος ταυτόχρονα. Μήπως κι αυτός ξεγελάστηκε από το μάρκετινγκ και πήρε ένα smartphone και νόμιζε πως θα είχε “όλο τον κόσμο στα χέρια του”?
Και οι άλλοι στην Ιαπωνία? Πώς μπορεί 5 χρόνια ένα από τα πιο προηγμένα cyber, hi-tech κράτη του κόσμου να μην μπορεί να τιθασεύσει μερικούς σκασμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες που οι άξεστοι μπαμπουίνοι κομμουνιστές κατάφεραν 30 χρόνια νωρίτερα. Πώς γίνεται τα πιο προηγμένα ρομποτάκια του κόσμου, θαυμαστά παραδείγματα μικρογραφίας και τεχνολογικής ισχύος να κολυμπάνε στα ραδιενεργά νερά την ίδια στιγμή που κάθε τρεις και λίγο μια χαζή και τρισκατάρατη βαλβίδα ανοίγει αυθορμήτως και αμολάει στον ωκεανό τρισεκατομμύρια μπεκερέλ?
Ίσως και να μπορούσαμε να τα καταπιούμε όλα αυτά, αν η γραμμή άμυνας δεν ήταν τόσο κακοραμμένη, όσο η φράση “μα το μπεκερέλ είναι μικρή μονάδα μέτρησης”. Ίσως αν ανήκαμε λίγο περισσότερο σε αυτή την μονίμως φευγαλέα κοινωνική ομάδα της συναίνεσης.

μέρος 2ο: 

Μπορεί ο πραγματικός εφιάλτης να κάνει ένα βήμα μπρος?


Οι λαϊκιστές
Την ίδια στιγμή που συμβαίνουν όλα αυτά από τους γνωστικούς, μια νέα απειλή έχει ανασυρθεί. Οι παράλογες μάζες, οι αγράμματοι, άξεστοι, ρατσιστές, οι αναρχικοί και λοιπά ogre έχουν αρχίσει να μολύνουν την συναίνεση, έχουν αρχίσει να μετατρέπουν τον κόσμο μας σε παράλογο. Πώς να μη φοβάσαι όταν ο τρελός Κιμ και ο τρελός Τράμπ μπορούν από λάθος να ξεκινήσουν έναν πυρηνικό πόλεμο? Τουλάχιστον η χίλαρη θα τον είχε προγραμματισμένο. Πώς γίνεται να μην αντιδράς όταν η ξενόφοβη λεπέν θέλει να διώξει τους μαυριδερούς από τη γαλλία? Τουλάχιστον ο μακρόν θέλει να πάμε να τους σκοτώνουμε εκπολιτίζουμε πριν έρθουν στις χώρες μας. Οι ξενόφοβοι βρετανοί έκαναν δημοψήφισμα προκειμένου να βγάλουν τη βρετανία από την ΕΕ. Ευτυχώς που υπάρχει και ο αριστερός δημοκράτης Κόρμπυν που έκανε επίσημη ατζέντα του την αναίρεση του δημοψηφίσματος (χωρίς δημοψήφισμα βρε κουτά, στα μουλωχτά, γιατί ποιος είναι να εμπιστεύεται τώρα το λαϊκισμό).
Τα ogre που ψήφισαν AfD στη γερμανία, στη χώρα με το ίσως πιο ευρύ φάσμα κοινωνικής συναίνεσης, είναι απλά αυτοί που ή αμετάκλητα δεν ανήκουν στη συναίνεση, ή φοβούνται και προειδοποιούν ότι μπορεί και να “τρελαθούν” αν δεν γίνει κάτι για να ξανανέβουν στο τρένο. Οι πρώτοι είναι γνωστοί εδώ και δεκαετίες, είναι οι απόβλητοι της ανατολικής γερμανίας και ψηφίζουν με μια σχετική σταθερότητα, ο,τιδήποτε δεν είναι συναίνεση. NPD (πιο παραδοσιακό φασιστικό κόμμα) ή και κουμουνιστές του πρώην καθεστώτος· όμως καθώς οι τελευταίοι εδώ και 10-15 χρόνια κάνουν συνεχώς facelifting και πια ονομάζονται die linke και είναι μια χαρά μέρος του παιχνιδιού, καθώς δηλαδή έπαψαν σιωπηρά να είναι ένας αντικαθεστωτικός μπαμπούλας, έχασαν και μεγάλο μέρος της χρησιμότητάς τους.
Με αυτό δεν λέω πχ πως πολλοί ανατολικογερμανοί δεν είναι ξενόφοβοι, πως δεν θέλουν την επιστροφή σε μια χώρα που να βγάζει νόημα γι’ αυτούς και αυτό το νόημα μπορεί να ακούγεται τρομακτικό για τους υπόλοιπους. Ούτε εννοώ ότι είναι απλά κάτι αντιδραστικά παιδιά που θα μπορούσαν και να φτιάξουν ξανά τη RAF, ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα άρνησης της συναίνεσης της δυτικής γερμανίας. Το μόνο που λέω είναι πως με το να παραμένουμε στην βολική αντίληψη ότι είναι ogre κι εμείς οι φανοί της γνώσης, δεν βοηθάμε καθόλου τους εαυτούς μας να καταλάβουν αυτόν τον κόσμο που δεν βγάζει νόημα.
Με το αρνηθούμε την ανθρώπινη υπόσταση και την ισότητα της βούλησης τους, κάνουμε ένα πολύ κλασικό νεοτερικό κολπάκι, όπου ο Χ πληθυσμός είναι ένα κατώτερο/μη φωτισμένο είδος. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να σας αναφέρω παραδείγματα από τέτοια κολπάκια, έτσι δεν είναι?

Ποιος είναι τελικά ο πραγματικός λόγος για να φοβόμοστε?
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι εύκολη. Αναλόγως με τη θέση σου στον κόσμο, φαντασιακή και υλική η απάντηση ποικίλει. Αν είσαι χρυσαυγίτης μπορεί να είναι οι ελληνικές κυβερνήσεις που σου έχουν πετάξει τα μάτια έξω, αλλά εσένα σου φταίει ο πακιστάνος που πουλάει λουλούδια στη γωνία. Αν είσαι ταξιτζής σίγουρα σου φταίει η uber, αλλά όχι τόσο ο σύριζα που μόλις σου έκανε όλες τις χάρες. Αν είσαι γερμανός σίγουρα φταίει το AfD, αλλά αν είσαι AfD σίγουρα φταίει η ξεπουλημένη σου κυβέρνηση που σε έχει αφήσει στην απέξω και δίνει γη και ύδωρ σε αυτούς τους νεοφερμένους και έχει μετατρέψει τις πισίνες σε no-go areas. Αυτό το επιχείρημα (των no-go areas) εν τω μεταξύ αλλάζει με τα χρόνια σαν πινγκ πονγκ στο ποιος το μεταχειρίζεται. Παλιά το ανέφεραν οι “εκπολιτισμένοι” εναντίων των ούγκανων” ανατολικογερμανών που δεν θα άφηναν εύκολα κάποιον μαυριδερό να περπατάει στις γειτονιές τους. Τώρα το χρησιμοποιούν οι “ούγκανοι” για να δείξουν πόσο ανεπιθύμητος είσαι στο ίδιο σου το σπίτι.

Η κρίση στην καρδιά του ηγεμόνα
Νομίζω πως πουθενά στον κόσμο δεν φαίνεται περισσότερο αυτό το χάος των αφηγήσεων, απ’ ότι στις μετεκλογικές ΗΠΑ. Διότι η εκλογή τράμπ έκανε εμφανές στο δημόσιο λόγο, αυτό το τρομακτικά μεγάλο χάσμα στο matrix που σιγόβραζε εδώ και χρόνια. Οι “εκπολιτισμένοι” θεωρώντας πως έχασαν τη συναίνεση και τα ηνία της κυρίαρχης αφήγησης, έχουν βαλθεί να κυριαρχήσουν έναντι των βάρβαρων, ρατσιστών, απολίτιστων, white-trash, ρέντνεκς επιτηθέμενοι σε αυτό που θεωρούν σύμβολό τους, δηλαδή τον τραμπ. Μαζί και μια μειοψηφία των μαυριδερών που κατάφερε να αποκτήσει κι αυτή τη στάμπα του μεσοαστού (ο ομπάμα ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματά της), καθώς οι υπόλοιποι μαυριδεροί συνεχίζουν να αλληλοσκοτώνονται στα γκέτο, να μπαινοβγαίνουν στις φυλακές και να γίνονται μέρος του προγράμματος εκπαίδευσης πυροβόλων όπλων της αστυνομίας. Αλλά αυτούς δεν τους ονομάζουμε brownie-trash γιατί δεν είναι politically correct 🙂
Παρότι είναι εμφανές πια ότι κανείς δεν δίνει σημασία στον τραμπ (που ασχολείται κι αυτός με τα ξεκατινιάσματα στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο) και τα ηνία της χώρας τα έχει αναλάβει το κομμάτι του κατεστημένου που εκφράζεται μέσω των στρατηγών, η ένταση των επιθέσεων εναντίων του συνεχίζει αμείωτη. Η Washington Post του ιδιοκτήτη της Amazon, δεν δίστασε καν να τον συγκρίνει με τον απόλυτα κακό δικτάτορα Κιμ, και μάλιστα να βγάλει το συμπέρασμα πως ο Κιμ είναι πιο λογικός από τον Τραμπ.
Ας δώσουμε λίγο βάση σε αυτό. Η συστηματική καλλιέργεια της εικόνας του Κιμ και της β.κορέας ως ο παρίας του κόσμου, είναι κάτι που συμβαίνει ανελλιπώς ας πούμε από τη στιγμή που ο μπους την έβαλε στην τριάδα του κακού το 2001 για να μην είναι όλοι οι κακοί μουσουλμάνοι. Το τι έχει γραφτεί για τον κιμ δεν λέγεται και μάλιστα η προπαγάνδα εναντίων του είναι τόσο χοντροκομμένη που τον κατηγορούν ότι σκοτώνει τις ερωμένες τους με τα 101 σκυλιά της δαλματίας και εκτελεί τους πιστούς του υπουργούς με αντι-αεροπορικά όπλα (γι’ αυτό το τελευταίο υπήρξε και η “απόδειξη” ντοκουμέντο μιας αεροφωτογραφίας όπου εμφανίζονταν 3 αντιαεροπορικά πυροβόλα στη σειρά με εξέδρα από πίσω, άρα elementary my dear, εκτελεστικό απόσπασμα με θεατές). Κι όμως για την WaPo αξίζει να συγκρίνει τον αμερικάνο πρόεδρο με αυτόν τον darth vader και μάλιστα να βγάλει τον αμερικάνο πρόεδρο χειρότερο. Ας βάλουμε αυτή τη σκέψη κάπου στη γωνία και ας πάμε παρακάτω.

Τελικά γιατί δουλεύει η προπαγάνδα?
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων στην υφηλίο, πως ο κιμ είναι στην καλύτερη περίπτωση ένας ιδιόρρυθμος δικτάτορας, στη χειρότερη η μεγαλύτερη απειλή για την ειρήνη στον κόσμο. Δεν έχει σημασία αν οι στρατηγικές της β.κορέας βγάζουν απολύτως νόημα, δεν έχει σημασία αν οι αμερικάνοι πότε δεν πρόσφεραν στους β.κορεάτες μια συνθήκη ειρήνης που εκρεμμεί από το 1950 όταν εισέβαλαν και ξεκλήρησαν μαζικά τον “λάθος” κορεατικό πληθυσμό, είναι προφανές ότι οι β.κορεάτες που αρνούνται να γίνουν μέρος του υπόλοιπου παγκόσμιου συστήματος είναι οι τρελοί και απολίτιστοι της υπόθεσης. Η γνωστή φωτογραφία της σκοτεινής β.κορέας από τη wikipedia τα λέει όλα· το άρθρο της οποίας για τον πόλεμο της κορέας είναι γεμάτο από την αμερικάνικη προπαγάνδα λίγο πολύ σαν οι κορεάτες να πέθαιναν μόνοι τους και οι αχάριστοι δεν ήθελαν να δώσουν λίγη αγάπη στα GI-babies που γεννήθηκαν αργότερα. Άσε που τελικά περισσότεροι πέθαναν από την αγριότητα των κιμ, παρά από τις αμερικάνικες βόμβες (δεν κάνω πλάκα διαβάστε το άρθρο αν δεν με πιστεύετε) 🙂
Γιατί δουλεύει αυτή η τόσο αστεία προπαγάνδα? Ακριβώς γιατί στο ζήτημα της β.κορέας υπάρχει συναίνεση και ταυτόχρονα είναι μακριά από τον κώλο μας. Το ίδιο άλλωστε συνέβη και με τον σαντάμ τον καντάφι και τους άλλους βολικούς κακούς κατά καιρούς. Το μακριά από τον κώλο μας όμως δεν είναι τόσο σαφές. Κάναμε μια δύο διαδηλώσεις κατά του πολέμου του “τρελού” μπους στο ιρακ το 2003, αλλά ούτε μισή διαδήλωση δεν έγινε κατά του πολέμου στη λιβύη το 2011 που ξεκίνησε η βρετανία και η γαλλία και που ευθύνεται για τη μεγαλύτερη μετακίνηση μεταναστών από την αφρική στην ευρώπη έκτοτε.
Παρότι ήταν σε όλους προφανές τι δημιουργεί ο πόλεμος και τα failed states, κανείς δεν έδειξε να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα αποτελέσματά του. Πόσο μάλλον να διαδηλώσει κατά του ομπάμα, του προέδρου που δημιούργησε περισσότερα failed states από οποιονδήποτε άλλο. Αυτή η πράξη -να διαδηλώσεις κατά του νομπελίστα της ειρήνης- δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο από παράλογη.
Το ίδιο μπορούμε να ερίσουμε και για τα ελληνικά μνημόνια. Παρότι ήταν προφανές ότι τίποτα καλό δεν προμήνυαν, χρειάστηκε να φτάσουμε στις πλατείες του 2011 προκειμένου να εμφανιστεί κάποια αντίδραση. Τι θέλω να πω με αυτό? Ότι το μακριά από τον κώλο μας είναι ταυτόχρονα μια εξίσου υλική και φαντασιακή συνθήκη. Έξω από το σπίτι μου μπορεί να είναι ήδη πολύ μακριά.

Η συναίνεση
Είμαστε λίγο πολύ οι περισσότεροι μέρος της. Άλλοι πιο πολύ εντός, άλλοι πιο πολύ εκτός και άλλοι λίγο επί τ’αυτά. Το τι περιλαμβάνει αυτή η συναίνεση είναι κάθε φορά λίγο θολό και ασαφές, όπως είναι και τα κίνητρά μας σε αυτή. Ας ξαναπάρουμε λίγο για παράδειγμα τον σύριζα. Είναι προφανές ότι πολλοί από αυτούς που ψήφισαν σύριζα τον φλεβάρη του 2015 ήθελαν μια αλλαγή στους όρους της συναίνεσης, όπως αυτή εκφραζόταν από το μεθοδικό σπάσιμό της στη μνημονιακή εποχή μετά το 2010.
Αλλά είναι εξίσου προφανές πως οι περισσότεροι από αυτούς που ξαναψήφισαν σύριζα το σεπτέμβρη του ίδιου έτους, δεν είδαν καμία τέτοια αλλαγή και δεν περίμεναν πια τίποτα παρόμοιο. Είναι εξίσου προφανές πως αν εξαιρέσουμε ελάχιστους που βρίσκονταν στον πυρήνα αυτού του πράγματος, κανείς δεν θα βελτίωνε τη θέση του με το μνημόνιο του σύριζα. Κι όμως παρόλαυτά ψήφισαν μια δεδηλωμένα μνημονιακή κυβέρνηση με αξιοζήλευτα ποσοστά. Αυτό για εμένα δείχνει ξεκάθαρα αυτό το εντός, εκτός κι επί τ’αυτά· τη θολούρα του τοπίου της συναίνεσης. Όχι για να κατηγορήσω αυτούς που ψήφισαν ως πολιτικούς ανεμόμυλους, αλλά για να δείξω το πόσο ρευστές είναι όλες αυτές τις θέσεις στη σημερινή εποχή.
Είμαι σίγουρος η ίδια ρευστότητα ισχύει και για τους περισσότερους ψηφοφόρους του AfD. Θα υπάρχουν αρκετοί στα βάθη της ανατολικής γερμανίας που θα είναι σταθεροί. Αυτοί θα ψηφίζουν ό,τι υπάρχει διαθέσιμο εκτός συναίνεσης όπως και το έπραξαν στο παρελθόν. Κουμουνιστές, φασίστες (NPD), ακόμα και τους εξωγήινους αν αυτοί κατέβαιναν στις εκλογές. Αυτοί είναι και οι πολιτικά πιο σταθεροί, οι καταραμένοι αν θέλουμε. Για τους υπόλοιπους, όλα αυτά είναι ρευστά και λιγάκι συγκυριακά όπως και για εμάς τους υπόλοιπους.

Γκλομπαλιστάν
Ο κόσμος μας προφανώς δεν βγάζει ιδιαίτερο νόημα, αλλά είναι σημαντικό να ξέρουμε σε τι συναινούμε όταν, για παράδειγμα, ξεφυσάμε από ανακούφιση που δεν βγήκε η κακιά λεπέν. Λίγο πιο πριν έβαλα ένα λινκ από μια ομιλία του μακρόν. Αν διαβάσετε το bbc που έβαλα στο λινκ θα ακούσετε για έναν οραματιστή ευρωπαϊστή, λιγάκι αφελή και αισιόδοξο ίσως, που προσπαθεί να αναβιώσει το όραμα της ενωμένης ευρώπης. Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι ακριβώς ψευδές αλλά μόλις δώσετε λίγη βάση στο τι προτείνει ο μακρόν (το euronews έχει μια σαφώς πιο δημοσιογραφική αναφορά καθώς και ολόκληρο το βίντεο), θα πάρετε μια γεύση στο τι σημαίνει αυτή η συναίνεση. Ο μακρόν λέει στους γάλλους λίγο πολύ να υποταχθούν πλήρως στο γερμανικό όραμα για την ευρώπη (λίγο πολύ το σχέδιο σόιμπλε, αλλά το κάνει να ακούγεται σαν να ήταν δική του ιδέα) με ένα μικρό τυράκι για τους ίδιους τους γάλλους. Όχι, όχι δεν εννοώ να μάθουν επιτέλους οι ευρωπαίοι γαλλικά (το πρότεινε κι αυτό λέγοντας στα σχολεία να διδάσκονται 2 τουλάχιστον ευρωπαικές γλώσσες εκτός από τη μητρική). Το πραγματικό τυράκι είναι η αναβίωση του μεγάλου γαλλικού ονείρου του 19ου αιώνα για την κυριαρχία στην αφρική.
At the beginning of the next decade, Europe should thus be equipped with a common intervention force, a common defence budget, and with a common doctrine to act,”
Θυμάστε τον παλιό ευρωστρατό? Ξεχάστε τον, ο νέος στρατός θα βρίσκεται εκεί για να επεμβαίνει (όπως έκανε ο σαρκοζί στη λιβύη). Και γιατί ισχυρίζομαι πως ο μακρόν προτείνει την αναβίωση του ιμπεριαλισμού στην αφρική? Μα γιατί το λέει ανοιχτά. “Τα θαλάσσια σύνορα της ευρώπης έχουν πέσει πια” (πώς άραγε δεν θα το μάθουμε ποτέ από τον ίδιο) και άρα πρέπει να δράσουμε. Θέλει να επιβληθεί ένας φόρος στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν αναπτυξιακά πρότζεκτς στην Αφρική. Δεν έχει πολύ πλάκα που κάθε φορά που κάποιος θέλει να πει κάτι τρομακτικό, προσφέρει ως τυράκι τον περίφημο φόρο στις χρηματιστηριακές συναλλαγές?
Στα υπόλοιπα που προτείνει δεν λέει τίποτα καινούργιο. Σκληρές αλλά αναγκαίες οικονομικές μεταρρυθμίσεις κλπ κλπ. Δεν είναι να νιώθεις υπέροχα που ο λαϊκισμός έχασε στο πρόσωπο της λεπεν που ήθελε αναδίπλωση της γαλλίας στο εσωτερικό της?

Viva La Revoluciόn
Ο κόσμος μας διαλύεται μαζί με τις κοινωνικές συναινέσεις του. 10 χρόνια κρίσης έχουν κάνει εμφανή τα σημάδια τους παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι προσπαθούν να σφυρίζουν λίγο αδιάφορα. Το δημοψήφισμα της ανεξαρτησίας της καταλονίας είναι ένα ακόμα επεισόδιο αυτού του ξηλωμένου πουλόβερ, κι ένα ακόμη παράδειγμα όπου φαίνεται ξεκάθαρα πως τα εργαλεία που διαθέτουμε για να αναλύουμε τον κόσμο είναι απελπιστικά ανεπαρκή. Είναι ο τσίπρας ως καλός αριστερός υπέρ ή κατά της αυτοδιάθεσης της καταλονίας? Θα στείλει κι αυτός όπλα στους βαρκελονέζους, όπως έκανε ο προκάτοχός του ιωάννης μεταξάς? (μη σας φοβίσει ο ζωγράφος με το μουστακάκι και τη χωριστρούλα στο λινκ, το άρθρο είναι μούρλια). Είναι ο ραχόι ο νέος φράνκο? Είναι οι καταλανοί εθνικιστές το νέο CNT?
Ένας γνωστός αγόρασε προχθές ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή και επέστρεψε στη βαρκελώνη για το δημοψήφισμα. Δεν ήξερα τι ακριβώς να του πω, διότι ζούσε κι αυτός όλο το δράμα του θύματος του καστιλιάνικου ιμπεριαλισμού. Αχ, αυτά τα θύματα που έχουν πάντα δίκιο. Πως να του έλεγα πως αν ο ραχόι είχε λίγο το πολιτικό ένστικτο του τραμπ, αν με λίγα λόγια ήταν λίγο πιο λαϊκιστής, θα είχε επιτεθεί στους καταλανούς εθνικιστές μόνο ως κακομαθημένα πλουσιόπαιδα που νομίζουν ότι μπορούν να την κοπανήσουν από την ένωση όταν δεν τους βολεύει. Πως η καταλονική ανεξαρτησία δεν έχει πολύ μεγάλες διαφορές από τη σλοβένικη στη γιουκοσλαβία, ή από τη λέγκα του βορά στην ιταλία.
Πως είναι κι αυτή ένα σημάδι του ξηλώματος του πουλόβερ της ευρωπαϊκής συναίνεσης που εκφράζεται με ένα σωρό καραμπόλες που δεν βγάζουν πάντα νόημα. Πως στην ουσία στο πρόσωπο της μαδρίτης αυτός βλέπει τον εαυτό του και την οικογένειά του που ξέπεσαν από το στάτους της μεσαίας τάξης, οι γονείς του έχασαν το σπίτι τους κι αυτός βρέθηκε να χρωστά στην τράπεζα μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ επιπλέον την ίδια στιγμή. Πως πολύ θα ήθελε να ζει στη βαρκελώνη, αλλά δεν έβρισκε δουλειά και στο βερολίνο φτιάχνει 3d μοντέλα, μια δουλειά που ελάχιστη σχέση έχει με την δουλειά του στην ισπανία ως αρχιτέκτονας.
Τι νόημα έχει να προσπαθήσω να σκιαγραφίσω πως ακόμα κι αν πετύχει η καταλονική ανεξαρτησία, το νέο προτεκτοράτο θα είναι ακόμα μεγαλύτερο πουτανάκι των βρυξελλών, δηλαδή όλων αυτών των πολιτικών που ευθύνονται για τη δική του προσωπική μιζέρια για την οποία κατηγορεί (και δικαίως) τη μαδρίτη.
Όλα αυτά δεν έχουν νόημα όχι γιατί δεν είναι ενδιαφέροντα ως συζήτηση, αλλά γιατί στην ουσία βλέπουμε μερικά αποσπασματικά επεισόδια από μια μεγαλύτερη και πιο αργή κίνηση για την οποία δεν ξέρουμε τι συμπέρασμα να βγάλουμε. Η κίνηση είναι το τέλος των εθνικών κρατών και το νέο γκλομπαλιστάν που οι κυρίαρχες δυνάμεις θέλουν να τα αντικαταστήσει· αυτό που παλιά ονόμαζα η νέα φεουδαρχία και δεν είναι καθόλου πρωτότυπος όρος. Η εκλογή του τράμπ νομίζω έκανε αυτό το σχίσμα πολύ εμφανές. Οι γκλομπαλίστας δεν διστάζουν να επιτεθούν στην ίδια την ηγεμονική δομή των ΗΠΑ αν αυτή δεν συνάδει με το πλάνο τους.

μέρος 3ο: 

Γκλομπαλίστας


Τι είναι το γκλομπαλιστάν και τι πρεσβεύει
Σ’έναν κόσμο τόσο χαοτικό και χωρίς πολύ σαφείς συμμαχίες το να θεωρήσουμε πως ένας παίκτης έχει πλήρη συνοχή και πλάνο είναι ιδιαίτερα προβληματικό. Πολύς κόσμος στην ανάγκη του να φτιάξει έναν κακό σαν κι αυτούς στις ταινίες, αναγκάζεται να συμπυκνώνει και να αφαιρεί τα πάντα σε φάτσες σαν του σόρος ή της χίλαρη ή κάποιου άλλου βολικά αντιπαθή κεντρικού παίκτη. Η ειρωνεία είναι πως κανείς δεν έδωσε το παράσημο του γκλομπαλίστα στον ομπάμα για παράδειγμα ή στον τσίπρα παρότι και οι δύο το αξίζουν.
Το παιχνίδι αυτό είναι πολύ βολικό για όλους και το ίδιο έπραξαν και οι γκλομπαλίστας ανακαλύπτοντας τον εχθρό στο πρόσωπο του νεφελώδους λαϊκισμού. Τα δημοψηφίσματα, αυτή η προσπάθεια να ξαναδοθεί στο πόπολο ένας κάποιος ρόλος ενεργού συμμετέχοντα, έγιναν ξαφνικά πιο επικίνδυνα (κατά τους βρυξελλιώτες), ή παραπλανητικά (κατά τους ολλανδούς), παρότι φυσικά και αυτό χρησιμοποιείται αλά καρτ. Οι λιγότερο πωρωμένοι γκλομπαλίστας καταννοούν ότι πρέπει να υπάρχει μια κάποια νομιμοποίηση, κι έτσι ο κανόνας να θεωρείται κάθε λαϊκή έκφραση επικίνδυνη βρίσκει τις εξαιρέσεις του. Η νίκη μακρόν στις γαλλικές εκλογές, ή το σκωτσέζικο δημοψήφισμα ήταν δύο τέτοιες εξαιρέσεις που στολίστηκαν από τα ΜΜΕ με τα πιο όμορφα χρώματα. Η πρώτη είναι εμφανές γιατί, η δεύτερη γιατί το brexit (όπως και η εκλογή του τραμπ), έβγαλε εκτός ασφαλούς τροχιάς δύο από τους βασικούς πυρήνες του γκλομπαλιστάν.
Επειδή τον όρο άρχισα κι εγώ να τον χρησιμοποιώ συχνά πυκνά με τις αμερικάνικες εκλογές, είναι νομίζω στιγμή να του δώσουμε ένα πιο σαφή περιεχόμενο, παρά το γεγονός πως ακόμα και οι περισσότεροι από τους φορείς του, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ένα σαφές και καθαρό πρόγραμμα. Δεν υπάρχει γκλομπαλιστική διεθνής για να μπορούμε να βρούμε ένα πρόγραμμα παρότι συναθροίσεις όπως αυτή του νταβός αποτελούν χωροεσπερίδες όπου οι γκλομπαλίστας πολύ γουστάρουν να συναθροίζονται. Γι’ αυτό και θα προσπαθήσω να ξεκινήσω με διάφορα κοινά χαρακτηριστικά τους.

Η ανατομία του γκλομπαλίστα
Παρότι την προϊστορία του γκλομπαλιστάν μπορούμε να τη βρούμε πολύ συχνά στο 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα και μπορούμε να την απαντήσουμε συχνά πυκνά (όπως σε αυτό το τέλειο σενσιμονικής εμπνεύσεως σχέδιο), θα προτιμούσα να τοποθετήσω την γενεολογία τους στον σημερινό κόσμο δηλαδή γύρω στα 80s. Με αυτό δεν θέλω να μειώσω την σημασία των αποικιακών ονείρων που οι γκλομπαλίστας αναβιώνουν, αλλά να τη διαχωρίσω από την ιστορική εποχή του ιμπεριαλισμού όπως αυτή εκφράστηκε στα μέσα-τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου. Η εποχή που ζούμε είναι σε αρκετά διαφορετική και το ίδιο ισχύει και για τους φορείς της.

Τα παιδιά του φουκουγιάμα
Ο φουκουγιάμα ήταν ένας αστείος τύπος εκεί στις αρχές των 90s με τον οποίο πολύ είχαμε γελάσει, διότι είχε ισχυριστεί πως με την πτώση του υπαρκτού στη δύση, είχε επέλθει το τέλος της ιστορίας.
Το τέλος της ιστορίας είναι λίγο πολύ η εδέμ (και οι κουμουνιστές το πίστευαν για την πάρτη τους διότι είναι χεγκελικό κουσούρι), αλλά ο φουκουγιάμα ισχυρίστηκε πως το τέλος της ιστορίας ήρθε στο πρόσωπο της ελεύθερης αγοράς και της δυτικής δημοκρατίας. Η δύση το βίωνε ήδη -μας έλεγε- και ο υπόλοιπος κόσμος -μετά από μερικούς κοιλόπονους ακόμα- θα κατάφερνε να φτάσει κι αυτός στο ανώτατο στάδιο του πολιτισμού.
Τα γέλια όμως τελειώνουν με την διαπίστωση πως η δύση δεν δείχνει να βιώνει κάποια εδέμ τα τελευταία 30 χρόνια κι ότι τα μακντόναλντς και η νέα τους μετεμψύχωση, τα iphones, δεν είναι ικανά για να μας φέρουν αυτή την εδέμ. Ο φουκουγιάμα είναι προφανές πως χτύπησε κάποια κρυφή χορδή στην ψυχή πολλών ανθρώπων και ο σορέλ θα γελάει στον τάφο του με το πόσο σημαντικός είναι ο συμβολισμός των μύθων. Από τότε λοιπόν δημιουργήθηκε λίγο πολύ αυτό που θα ονομάζαμε τα παιδιά του φουκουγιάμα. Το ΤΙΝΑ (there is no alternative) είναι το δόγμα τους και τα πάντα μπαίνουν μέσα σε αυτόν τον ντετερμινισμό. Η εδέμ θα έρθει όταν ο κόσμος ολόκληρος μετατραπεί σε ένα απέραντο Mall (κατά την φαντασίωση των 90s-00s) ή ένα απέραντο κατάλογο της άμαζον (κατά τη νέα μόδα).
Δεν είναι ότι ταινίες σαν το American Beauty δεν έδειξαν την ρηχότητα αυτής της εδέμ, αλλά όπως είπα είναι προφανές πως η μαλακία του φουκουσίμα χτύπησε στην καρδούλα πολλών ανθρώπων. Οποιοσδήποτε με κάποιο τρόπο ήθελε να αποδεχθεί την παρούσα κατάσταση ως τον καλύτερο δυνατό των κόσμων, μπορούσε να βρει στον φουκουγιάμα ένα ιδεολογικό αποκούμπι.

Ο αγνωστικισμός του έθνους.
Πόρισμα της φαντασίωσης του φουκουγιάμα είναι πως τα έθνη δεν έχουν και μεγάλη σημασία από τη στιγμή που φτάνει να έχεις ελεύθερη αγορά και δυτική δημοκρατία για να μπεις στον παράδεισο. Στην ευρώπη η easyjet και η συνθήκη του μάαστριχτ έδειξαν να το επιβεβαιώνουν ήδη από τις αρχές των 90s, αλλά όχι μόνο. Οι πόλεις άρχισαν ολοένα να μοιάζουν μεταξύ τους καθώς οι ελεύθερες αγορές μετέφεραν τις υπερεθνικές εταιρίες παντού. Δεν ήταν τόσο τα μακντόναλντς, αλλά η Zara που στην ελλάδα μετέφερε την πρώτη τέτοια εμπειρία και μετά ακολούθησε το ΙΚΕΑ κλπ κλπ. Με τα χρόνια αυτή η ομοιομορφία έγινε και λίγο βρισιά, αλλά είναι προφανές πως αν το πρόγραμμα erasmus σε προσγειώσει σε μια άγνωστη πόλη, είναι εξαιρετικά πιθανό πως θα βρεις ένα φαστφουντ να φας, ένα ικέα να φτιάξεις το σπιτικό σου, ένα lidl για να ψωνίσεις κι ένα άμαζον να ικανοποιήσεις την καταναλωτική σου έξη. Παρότι ο κόσμος μίκρυνε σε εμπειρία, έγινε πιο οικείος και ακόμα και έθνη που αρνούνταν αρχικά να δεχθούν τη νέα κοινή ελληνική, υποτάχθηκαν στη θέλησή της. Σήμερα πια είναι κυρίως οι ισπανοί που δεν μιλάνε ιδιαίτερα τα αγγλικά κι αυτό διότι τα ισπανικά είναι εξίσου διαδεδομένα. Το ίντερνετ άλλωστε φρόντισε για τα υπόλοιπα.
Ένα άλλο πόρισμα αυτού του κόσμου είναι η μετανάστευση. Στην αρχή τη βιώσαμε μαζικά από την κατάρρευση του δεύτερου κόσμου. Οι ανατολικοευρωπαίοι, όπως τους είπε ο φουκουσίμα, θα κοιλοπονούσαν λίγο περισσότερο αλλά θα έφταναν κι αυτοί γρήγορα στην εδέμ. Είναι προφανές πως είτε αρκετοί δεν τον πίστεψαν ή ήταν εξαιρετικά ανυπόμονοι κι έτσι βιώσαμε στην ευρώπη ένα ακόμα μεγάλο μεταναστευτικό κύμα από την ανατολή και οι ΗΠΑ από το μεξικό.
Το αυτό ίσχυσε και στην παραγωγή όπου λίγο πολύ δημιουργήθηκαν οι νομικές και οικονομικές συνθήκες εκείνες προκειμένου η αποβιομηχάνιση των 70s να συνεχιστεί με μια διαφορά. Στα 70s η αποβιομηχάνιση είχε εθνικά χαρακτηριστικά, με λίγα λόγια έκλεινε η μπεεθλεμ στιλ και επιβίωνε η τατά ή η χιτάτσι. Στα 90s η αντίστοιχη μπέεθλεμ στιλ , ας πούμε η άππλ, έκλεισε το εργοστάσιο στην καλιφόρνια και το μετέφερε στην ταιβάν και την κίνα. Πάνε λοιπόν οι καιροί όπου η κρούπ έπρεπε να ανταγωνιστεί τη ρενό και η μπεθλεεμ στιλ την τατά. Τώρα όλοι πηγαίνουν στην κίνα που τους άνοιξε τα χεράκια διάπλατα άρα η αποβιομηχάνιση των 90s στην δύση δεν σήμαινε και την ταυτόχρονη χρεοκοπία του κεφαλαίου πίσω στη μητέρα πατρίδα. Το ντήλ με τους κινέζους κουμουνιστές ήταν πως θα έχεις περίπου το 50% του νέου εργοστασίου, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως θα είσαι φτωχότερος. Ίσα ίσα η μετακίνηση της παραγωγής σε φθηνότερες μισθολογικά περιοχές ήταν εξαρχής το σχέδιο κατά της κλειστής αγοράς εργασίας στη δύση.
Έτσι λοιπόν είτε στο επίπεδο του τουρίστα που πηδάει από πόλη σε πόλη, είτε στο επίπεδο του επαγγελματία που πηδάει από χώρα σε χώρα, είτε στο επίπεδο της επιχείρησης, ο ρόλος του έθνους υποβαθμίστηκε. Στον σημερινό κόσμο δεν είναι μόνο οι έλληνες εφοπλιστές που δεν είναι δεμένοι με τον τόπο τους. Δεν είναι τυχαίο τελικά που το bitcoin έγινε τόσο πετυχημένη φούσκα καθώς αποτελεί μέρος αυτής της φαντασίωσης.

Ο ελιτισμός
Αν υπάρχει κάτι που καθορίζει όλους τους γκλομπαλίστας, αυτό είναι ο ελιτισμός. Στο πρώτο μέρος ανέλυσα πως ο ελιτισμός έχει διευρυνθεί πια τόσο ώστε να μαζεύει μέσα του κάθε καρυδιάς καρύδι· το αποτέλεσμα είναι ότι αυτός ο ελιτισμός δεν έχει απαραίτητα υλικά χαρακτηριστικά. Ακόμα και ο τελευταίος νέρντης που τρώει σφαλιάρες στο σχολείο μπορεί να φαντασιώνεται πως με τα bitcoin που μαζεύει ανήκει σε αυτή την ελιτ. Για το φουκογιάμα είναι σαφές, αυτή η εδέμ θα διευρυνθεί για να τους συμπεριλαμβάνει όλους κάποια στιγμή σε 5 τέρμινα, αλλά αυτή τη στιγμή την τιμή την έχουν μόνο ορισμένοι. Αυτοί εξ’ όρισμού είναι μια ελιτ και δεν χρειάζεται παρά να σου καθαρίσει κάποιος αλβανός τον κήπο με ένα δεκαχίλιαρο για να το βιώσεις.
Ο λας ονομάζει ναρκισσισμό, την κύρια εκπεφρασμένη νεύρωση της εποχής μας. Αυτός ο ελιτισμός εκφράζεται ως αποστασιοποίηση του γκλομπαλίστα από το υπόλοιπο σώμα της κοινωνίας και μια ταυτόχρονη πεποίθηση πως αυτός θα τα καταφέρει μόνος του. Αυτή η παιδική φαντασίωση παντοδυναμίας εκφράζεται σε διάφορα στάδια.
Η φαντασίωση του υπερήρωα είναι θα έλεγα η πιο αθώα, διότι ο υπερήρωας παρότι εκτός της κοινωνίας, εμπλέκεται με αυτή (και τη σώζει έστω και παρά τη θέλησή της). Είναι ο batman, ο V for vendetta, ο αναρχικός και ο κουμουνισταράς που πατάνε τον καπιταλισμό εκεί που πονάει και τους μικροαστούς που τόσο σιχαίνονται.
Ένα άλλο στάδιο είναι η φαντασίωση της ράντ, όπου οι εκλεκτοί αυτού του κόσμου θα πάνε και θα κρυφτούν και ο κόσμος θα πεθάνει ακριβώς λόγω της έλλειψής τους. Αυτή είναι μια φανατασίωση τύπου νόε αν θέλετε την πιο αθώα εκδοχή της, ή λωτ αν θέλετε την εκδοχή όπου η μικρή πριγκίπισσα βάζει το χεράκι της στην καταστροφή του κόσμου. Η ταινία 2012 νομίζω είναι αυτή που φτάνει πιο κοντά από όλες τις τελευταίες ταινίες καταστροφής σε αυτό το συμπέρασμα.
Πιο προχωρημένο στάδιο είναι η νέα μόδα των ζόμπι που δεν είναι άλλο παρά η αναβίωση του ροβινσονα κρούσου με ολίγη από χομπσική σάλτσα. Εδώ και 5-7 χρόνια το survivalist genre έχει γίνει στα videogames το νέο Quake και πια οι πάντες θα ασχολούνται με ένα είδος survivor. To minecraft ήταν ο μακρινός πρόγονος. Σε αυτό το στάδιο ο γκλομπαλίστας φαντασιώνεται πως ο κόσμος όλος είναι εναντίων του κι αυτός πρέπει να επιβιώσει μέσα του.
Αν πρέπει να κρατήσουμε ένα λίγο πιο γενικό συμπέρασμα, αυτό μάλλον θα είναι η μεταφυσική πεποίθηση πως αυτοί με κάποιο τρόπο θα την σκαπουλάρουν και στον κόσμο που δημιουργείται θα βρίσκονται στους από πάνω ορόφους, γι’αυτό και δεν έχουν παρά να τον καλωσορίσουν. Όπως παρατηρούσα και παλιότερα, δεν υπάρχει αποτυχημένος φιλελές διότι πρόκειται για αντίφαση· κι όταν λέω αποτυχημένος εννοώ φαντασιακά αποτυχημένος.
Κάτι που μας φέρνει σε μία ακόμα ενδιαφέρουσα παρατήρηση.

Ο ντετερμινισμός ενός κοινού μέλλοντος
Κάθε τι που συμβαίνει σήμερα προς την κατεύθυνση του γκλομπαλιστάν, είναι μια αυταπόδεικτη θέση πως το μέλλον δεν μπορεί να αναχαιτιστεί. Όταν ο πρωθυπουργός της ινδίας μόντι αποφάσισε να ψειρίσει τη μεσαία τάξη του θέτοντας εκτός κυκλοφορίας τα χαρτονομίσματα μεγαλύτερης αξίας, μια σειρά από συνήθεις ύποπτες προσωπικότητες (τύπου μπίλ γκέιτς) βγήκαν να τον στηρίξουν. Το χάρτινο χρήμα είναι κακό και το ψηφιακό χρήμα είναι το μέλλον. Είτε με καρότα είτε με μαστίγια, δεν έχετε άλλη επιλογή απ’ το να το αποδεχθείτε.
Οι συριζαίοι έκαναν μια λιγότερο θεαματική αλλά παρόμοια κίνηση αναγκάζοντας τους πάντες να εγκαταστήσουν POS, συνεχώς διαβάζουμε άρθρα για το νέο app που θα φέρει το τέλος του απαρχαιομένου χάρτινου χρήματος και δεκάδες εταιρίες εγκαθιστούν τερματικά που να δέχονται τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια των smartphones. Όλες αυτές οι κινήσεις κοστίζουν χωρίς να προσφέρουν κάποιο ιδιαίτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και όλες πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση. Μήπως υπάρχει κάποια συνωμοσία?
Η απάντηση είναι και ναι και όχι. Σαφώς οι μεγάλοι παίκτες έχουν αποφασίσει προς τα που θέλουν να πάνε και πιέζουν τα πάντα προς τα εκεί. Εδώ η βρυξέλλα αποφασίζει για την κυρτότητα των αγγουριών, και το κογκρέσο αποφασίζει για το ποιους κανονισμούς ασφαλείας δεν χρειάζεται να πληρούν τα έξυπνα αυτοκίνητα, γιατί να μην προωθήσουν το μέλλον? Την ίδια στιγμή η θάλασσα ρευστότητας που το QE έχει δημιουργήσει σε μια πολύ συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων, πιέζει προς την ίδια κατεύθυνση. Θα ήταν πρακτικά αδύνατο να πείσεις τους ταξιτζήδες να εγκαταστήσουν και να χρησιμοποιήσουν κάποιο σύστημα πληρωμών που παρακολουθείται, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με την uber που το θεωρεί αυτονόητο. Και παρότι η uber έχει εμφανώς μεγαλύτερα κόστη και όχι πολλά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, διαθέτει πρόσβαση στη θάλασσα ρευστότητας κάτι που δεν ισχύει για τους ταξιτζήδες. Η μακντόναλντς εγκαθιστά αυτόματους πωλητές στα καταστήματα χωρίς να ενδιαφέρεται πραγματικά αν αυτό της κοστίζει περισσότερο ή όχι. Στην ουσία η θάλασσα ρευστότητας των QE έχει δημιουργήσει το αντίθετο εφέ από αυτό που βιώνει ένα ολοένα μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού στη δύση. Την πεποίθηση πως το κόστος δεν ενδιαφέρει κανένα. Πριν την κρίση αυτή η πεποίθηση ήταν κτήμα των μεγαλύτερων τεμαχίων της δύσης (αφού όλοι μπορούσαμε να πάρουμε δάνεια). Μετά την κρίση αυτή η πεποίθηση είναι προνόμιο μιας πολύ μικρής κάστας ανθρώπων. Κι αυτή η κάστα ανθρώπων πιέζει προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις που σχετικά γρήγορα μετατρέπονται σε “πραγματικότητες” .
πχ, τα fake news μπορεί να εγκαταλείφθηκαν ως σύνθημα, αλλά το αποτέλεσμα είναι η google να δηλώνει ανερυθρίαστα πια πως μανιπουλάρει τα αποτελέσματα των αναζητήσεων (για το καλό του έθνους πάντα), και το τούιτερ ότι θα μας διαγράφει τους λογαριασμούς αν η εξωσχολική (εξωτουιτερική) συμπεριφορά μας δεν αρμόζει με τα χρηστά ήθη. Παρότι ο ζαχαρόβουνος ήταν ο πρώτος που ξεκίνησε αυτό το επιθετικό μάρκετινγκ παρακολούθησης στο facebook, και οι υπόλοιποι μεγάλοι παίκτες ευθυγραμμίστηκαν πλήρως. To youtube πια για κάθε εξωτερικό λινκ σου βγάζει μια προειδοποιητική σελίδα που σου δίνει τη δυνατότητα “να επιστρέψεις στην ασφάλεια” (του youtube).
Στο τέλος δεν έχει μεγάλη σημασία αν αναγκάστηκες να έρθεις στο μέλλον, ή πήγες οικιοθελώς, σημασία έχει αυτό το μέλλον να είναι αναπόδραστο.

Regime change
Ένα άλλο πόρισμα του γκλομπαλιστάν είναι πως ακριβώς επειδή το μέλλον είναι αναπόδραστο και οι κανόνες παγκόσμιοι, μπορούμε και πρέπει να επιβάλουμε αυτούς τους κανόνες στον υπόλοιπο κόσμο προκειμένου να έρθει μια ώρα αρχύτερα αυτή η εδέμ. Στην λίμπεραλ καθομιλουμένη αυτό ονομάζεται αυτοδιάθεση των λαών, ή ανθρώπινα δικαιώματα και εξυπακούεται πως οποιοσδήποτε δεν συνάδει με τα γκλομπαλιστικά πρότυπα είναι εξαρχής ύποπτος ως τύρρανος ή ως λαϊκιστής. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από τον τσάβες, όπου παρά το γεγονός ότι εκλεγόταν με ποσοστά που κανείς στη δύση δεν μπορούσε να διανοηθεί σ’ ένα πολίτευμα που ήταν καθώς πρέπει για τα γκλομπαλιστικά πρότυπα, πάντα θεωρούνταν κολονέλος.
Αν λοιπόν ο τσάβεζ θεωρείται πάντα ύποπτος, σκεφτείτε τι συμβαίνει με λιγότερο δημοφιλής αρχηγούς κρατών ή/και με λιγότερο αποδεκτά πολιτεύματα. Ο μόνος που έδειξε να καταλαβαίνει τι σοβαρότητα αυτής της απειλής από το γκλομπαλιστάν ήταν ο κιμ της β.κορέας.

Το τέλος του κόσμου
Δεν ξέρω αν παρατηρήσατε πως σε σχέση με τα πρώτα δύο χαρακτηριστικά, έχει αλλάξει εντελώς το κλίμα. Πως πήγαμε από την αιώνια εδέμ του φουκουγιάμα, στη φουκουσίμα? Που πήγε ο κόσμος που μας είχαν υποσχεθεί ότι θα πεθάνουμε από τη βαρεμάρα στα 90s? Γιατί πρέπει να εισβάλουμε σε διάφορες χώρες προκειμένου να τις πείσουμε για τα πλεονεκτήματα της δυτικής δημοκρατίας και των ελεύθερων αγορών?
Είναι νομίζω σχετικά προφανές να διαπιστώσουμε πως η εδέμ του φουκουγιάμα έχει μερικά προβληματάκια. Και πως οι δυτικοί που αποτελούσαν τους κατεξοχήν πελάτες αυτού του προϊόντος, δείχνουν ολοένα και πιο δυσαρεστημένοι από τότε που τους σερβιρίστηκε η ιδέα.
Αυτή η δυσαρέσκεια έχει αρχίσει να βρίσκει τις πολιτικές διεξόδους της σε ένα σωρό εκφάνσεις· από αυτές αρκετές αρχίζουν να βρίσκουν στο γκλομπαλιστάν την πηγή του προβλήματος. Στην αργεντινή και την ισλανδία αυτή η αντίδραση ήρθε ως αποτέλεσμα των απότομων αναταράξεων του συστήματος. Ο μεσογειακός νότος βίωσε ακριβώς την ίδια διαδικασία παρότι δεν κατάφερε ακόμα να αντιδράσει με κάποιο σημαντικό τρόπο.
Σε άλλες περιοχές όμως η διαδικασία είναι το αποτέλεσμα μιας πιο αργής και υπόγειας κίνησης. Στην πολωνία, την ουγγαρία και εσχάτως την αυστρία, κυβερνάνε πια ευρωσκεπτικιστικά κόμματα. Κάποια από αυτά προσπαθούν να επιβάλουν περιορισμούς στη δράση των οργανώσεων του σόρος, ίσως του πιο γνωστού χρηματοδότη του γκλομπαλιστάν και των regime change στην ανατολική ευρώπη.
Παρόμοιες χαμηλών τόνων αλλαγές είδαμε και στην πηγή του γκλομπαλιστάν, τη βρετανία και τις ΗΠΑ. Το brexit και ο τράμπ, όσο και να προσπαθούμε να τα περιγελάμε είναι πολύ σημαντικές ενδείξεις πως κάτι πάει στραβά στο γκλομπαλιστικό σχέδιο. Και βλέποντας τις αντιδράσεις των γκλομπαλίστας σε αυτό μπορούμε να βγάλουμε μερικά ακόμα συμπεράσματα για το “κίνημα”.
Πόσους αμερικάνους ημισελέμπριτσι ακούσαμε να λένε πως θα μετακομίσουν στον καναδά αν εκλεγεί ο τραμπ? Ο καναδάς ήταν και στον πόλεμο του βιετναμ το καταφύγιο των αμερικάνων που ήθελαν να αποφύγουν την αμερικανικότητά τους, αλλά υπάρχει μια ποιοτική διαφορά ανάμεσα στις δύο εξόδους. Κατά τον πόλεμο του βιετναμ έτρεχες στον καναδά για να γλυτώσεις την τιμωρία της αμερικάνικης κυβέρνησης, σήμερα τρέχεις στον καναδά για να τιμωρήσεις την αμερικάνικη κυβέρνηση με την απουσία σου. Ήδη βλέπουμε την φαντασίωση της ράντ σε όλο της το μεγαλείο. Το ίδιο ισχύει και για όλους αυτούς που θέλουν να φύγουν από τη βρετανία τώρα που αυτή διάλεξε τον κακό δρόμο.
Όλοι αυτοί δεν σκέφτονται να κρυφτούν σε μυστική τοποθεσία -όπως φαντασιωνόταν η ραντ- αλλά πολύ συχνά στις χώρες εκείνες που παραμένουν πιστές στο όνειρο της γκλομπαλιστικής διεθνούς. Ο καναδάς, η αυστραλία, η γερμανία και εσχάτως η κίνα έχουν γίνει οι νέες “μυστικές τοποθεσίες” όπου μπορούν να κρυφτούν τα νέα ορφανά της παγκοσμιοποιήσης. Ανεξάρτητα με το αν το κάνουν τελικά ή όχι, νομίζω ότι μπορούμε να βρούμε ένα δύο αξιόλογες παρατηρήσεις σε αυτό. Ο αγνωστικισμός του έθνους που ήταν το πόρισμα του φουκουγιάμα έχει μετατραπεί σε άρνησή του. Η εθνική ταυτότητα έχει πια δευτερεύουσα σημασία σε σχέση με τη γκλομπαλιστική, όπως κι αν αυτή εκφράζεται. Το δεύτερο είναι πως το γκλομπαλιστάν έχει αποκτήσει αμυντικά χαρακτηριστικά. Η σιγουριά του μέλλοντος εκλείπει και τη θέση της παίρνει μια τακτική επιβίωσης σ’ έναν πιθανά εχθρικό κόσμο.
Το περίφημο elephant graph είναι μια χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση. Αντί το γράφημα να εξηγήσει την πορεία της ανθρωπότητας προς την εδέμ, τη σχετικοποιεί προσπαθώντας να δικαιολογήσει τις “θυσίες” των αρχικών πελατών (των δυτικών μεσοαστών), ως απαραίτητες για την ανάδειξη των νέων πελατών (των ανερχόμενων μεσοαστών της ανατολικής ασίας). Είναι νομίζω προφανές για όποιον πιστεύει σε αυτό το γράφημα πως όχι μόνο η δυτική εδεμ δεν θα είναι αιώνια, αλλά θα υποστεί περαιτέρω υποβαθμίσεις προκειμένου να υλοποιηθεί το γκλομπαλιστικό όνειρο.

Ένας κόσμος, μια αγορά
Ο πάγος που έχει μπει λόγω μπρέξιτ και τράμπ, έχει αναγκάσει άλλες χώρες να αναλάβουν τα ηνία. Κάποιες ανήκουν στην αγγλοσαξωνία (αυστραλία, καναδάς), κάποιες προσπαθούν να την αντιγράψουν (η μερκελική γερμανία), κάποιες από σύνδρομο κατωτερότητας (η μακρονική γαλλία) και κάποιες τελείως “αναπάντεχα” (η κίνα). Όλοι αυτοί ορκίζονται στη συνέχιση του πρότζεκτ το οποίο όμως με την προσθήκη της κίνας ρηχαίνει, καθώς η κίνα ακόμα αποδέχεται την εθνική κυριαρχία ως βασικό άξονα της πολιτικής. Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής όλων αυτών είναι οι ελεύθερες αγορές, αλλά ακόμα κι αυτές βρίσκονται υπό απειλή. Καθώς ο τραμπ και οι στραταίοι του αλλάζουν αργά το κέντρο βάρους της “απειλής” από την ρωσία στην κίνα, το αυτό δείχνουν να πράττουν και άλλες χώρες που ανήκουν στο γκλομπαλιστικό στρατόπεδο (κυρίως η αυστραλία και ο καναδάς)· πράγμα που δημιουργεί το εξής πρόβλημα:
Το γκλομπαλιστάν χωρίς την κίνα και την κεντρική θέση που αυτή έχει αποκτήσει στο παγκόσμιο κοσμοσύστημα είναι πρακτικά αδύνατο. Οι αππλ αυτού του κόσμου δεν μπορούν να δηλώνουν ότι δεν έχουν πατρίδα χωρίς τα εργοστάσια τους στην κίνα. Λόγω του μεγέθους της, οποιαδήποτε μαζική μετακίνηση της παραγωγής σε άλλη χώρα θα προκαλέσει τεράστιες αυξήσεις στο κόστος τόσο λόγω της ίδιας της μετακίνησης (η κίνα δεν πρόκειται να αφήσει να αποβιομηχανιστεί και άρα θα πρέπει να χτίσουν τα πάντα από την αρχή), όσο και λόγω της τεράστιας πίεσης που θα δημιουργηθεί στο εργατικό δυναμικό της νέας χώρας ευκαιρίας (οι μισθοί θα πιεσθούν προς τα πάνω από την ίδια την τεράστια ζήτηση που θα δημιουργηθεί).
Ακόμα κι αν συμβεί μια έξοδος από την κουμουνιστική κίνα αυτό θα είναι τεράστια ήττα για το γκλομπαλιστάν καθώς η παραγωγή θα ξαναγίνει εθνική (δεν μπορούν να μαζευτούν όλοι αυτοί σε μια άσχετη χώρα) και την ίδια στιγμή θα έχουν να αντιμετωπίσουν και τον ανταγωνισμό των κινέζων σε μια μάχη που θα θυμίζει περισσότερο την αποβιομηχάνιση των 70s.
Με λίγα λόγια δεν γίνεται να υπάρξει γκλομπαλιστάν χωρίς την κίνα κι ίσως αυτή να είναι η μεγαλύτερη μπανανόφλουδα που έβαλε ο τραμπικό στρατόπεδο μέχρι στιγμής στο όλο σχέδιο (πέρα από το να βγάλει τις ΗΠΑ από την αιχμή του πρότζεκτ για κάποια τέρμινα). Οι κινέζοι δεν ταιριάζουν ακριβώς στο όραμα του φουκουγιάμα και παρότι δείχνουν να ενστερνίζονται μέχρι στιγμής ένα ελάχιστο κοινό παρωνομαστή γκλομπαλιστάν, θεωρούνται πάντα ύποπτοι.

πηγή Techie Chan
εικονογράφηση της ΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU